Hai ngày một đêm rồi, mưa ron rót. Đêm ở trong nhà, nghe mưa gõ trên mái ngói ầm ầm, vỗ vào tường bụp bụp. Sáng bước ra cửa, tôi phải lật đật thụt chân vì nước hắt vô tận phòng khách. Tôi vội lại kéo kín cửa, hé mắt nhìn ra cánh đồng trước nhà, ôi mưa trắng trời trắng đất.
Đang miên man nhìn mưa suy nghĩ mông lung, tôi bỗng giật mình, mưa to quá, nhà mẹ chắc thau, chậu cái nào cũng đầy nước. Tôi gọi điện về, mẹ bảo năm nay hết dột rồi. Rồi mẹ kể, trước mưa, đứa cháu lớn con chị Cả về thăm ngoại, leo lên sửa hết những chỗ hỏng của mái nhà. Năm nay, vợ chồng già hết lo hứng nước rồi. Mẹ vừa nói vừa cười mà mắt tôi ậng nước. Hồi nhỏ, bao lần chạy lũ với mẹ, lần nào trở về từ cơn lụt tôi cũng tuyên bố: Mai mốt con sẽ nâng cái nền nhà cao ráo để mẹ khỏi lo chạy lụt lữa. Vậy mà quyết tâm không đi đôi với hành động. Tôi vừa xây xong ngôi nhà thứ hai của đời mình thì ba mẹ đã đến tuổi nhờ cháu.
Tôi gọi điện khen rồi cảm ơn cháu. Đứa cháu nói: Khổ nhất nhà dột phải không dì. Tôi cười, ông bà ngoại đã nuôi lớn mẹ và mấy dì bằng mái nhà dột đó. Sau câu đùa là hạt nước rơi trên má. Tôi đang nghe tiếng mưa, tôi thấy nước lênh láng con đường trong xóm, nước tràn vào sân lúc chiều tối.
Tôi nhớ, đêm hôm đó, lúc đi ngủ, ló đầu ra cửa xem, thấy nước còn xâm xấp dưới hè. Mưa ngớt một chập, mẹ nói hy vọng đêm nay ngừng mưa, nước sẽ rút. Vậy mà kể từ lúc chị em vô giường nằm, mưa bắt đầu ròng ròng đổ. Mưa từng hồi, từng cơn dài không dứt. Lại nghe tiếng mẹ: Chắc lụt quá. Tôi nghĩ mình chỉ thức đến tiếng thở dài thứ hai của mẹ rồi hai chị em ôm nhau ngủ lúc nào không hay biết.
“Dậy, dậy chạy lụt!”. Nghe tiếng mẹ, hai chị em mở mắt nhìn ngơ ngác. Mẹ giải thích nước vô, đồ đạc sắp xếp lên cao hết rồi, giờ mình chạy lũ. Chạy đi đâu hả mẹ? Lên trường. Biết rồi, ngôi trường tiểu học cách nhà hai trăm bước chân nhưng phải qua một con mương nhỏ. Mẹ bỏ mấy con cún vào cái giỏ, giỏ bên kia một bầy gà con và cái ổ của con gà mái. Xong mẹ ngồi xuống, bảo Út đu lên cổ, hai tay dắt tôi và chị Bảy. Di chuyển ra hơn nửa sân nhà, mẹ nói đứng im để mẹ bước trước, coi chừng vấp bậc cấp, coi chừng rớt dưới mương… Cứ như vậy, thật chậm và thật an toàn, mẹ đưa các con đến một phòng học đã được chính quyền mở cửa chờ sẵn. Rồi mẹ lại quay ra dòng nước lũ, mẹ nói phải về nhà lấy thêm đồ đạc kẻo nước cuốn trôi.
Đó là ký ức về cơn lũ hồi tôi mới được chục tuổi. Chục tuổi, mở mắt ra thấy nhà ngập nước mà chẳng biết mẹ đã thức trắng đêm để dõi theo tiếng mưa. Chục tuổi, sau lũ, lại vui vẻ cắp sách đến trường, vui mùi sách vở mới mà không thấy mẹ đem những cuốn vở bị lũ làm ướt trăn trở mãi dưới nắng, ai hỏi thì mẹ nói phơi khô, đứa nào dùng được mình cho chứ tờ nào tờ nấy trắng tinh mà mấy nhỏ chê. Tới giờ, khi đã làm mẹ của hai đứa con, nhớ lại câu này của mẹ, tôi mới thấm thía rồi mủi lòng chực khóc…
Nguyễn Thị Bích Nhàn